สวัสดีค่ะ ก่อนเราจะไปดูคำขวัญวันครูของแต่ละปี มารู้จักกับประวัติครูกันดีกว่า ว่าความหมายและความเป็นมาของวันครูกันดีกว่า

“ครู”  คือ ผู้ที่อบรมสั่งสอนและแนะนำ ผู้อบรมสั่งสอนแนะนำ ผู้ถ่ายทอดความรู้ ผู้สร้างสรรค์ภูมิปัญญา และพัฒนาทรัพยากรมนุษย์เพื่อนำไปสู่ความเจริญรุ่งเรืองของสังคมและประเทศชาติ เป็นผู้ที่มีหน้าที่สอน อบรมเกี่ยวกับวิชาความรู้ การอ่านเขียน รวมไปถึงการให้ความรู้และแนะนำในการใช้ชีวิตประจำวันและการทำงาน และมากไปกว่านั้น ครู ก็เปรียบเหมือนบิดา มารดา คนที่สอง ต่อจาก พระที่บ้านของเรา รู้ความหมายของคำว่า “ครู” กันแล้ว มาดูประวัติความเป็นต่อจากนี้กันเพื่อรำลึกถึงครูผู้ที่มีพระคุณ อบรม และสั่งสอนเราจนเป็นเราในวันนี้

ประวัติวันครู

วันครูได้จัดให้มีขึ้นครั้งแรกเมื่อวันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2500 สืบเนื่องมาจากการประกาศพระราชบัญญัติครูในราชกิจจานุเบกษาเมื่อปี พ.ศ. 2488 ซึ่งระบุให้มีสภาในกระทรวงศึกษาธิการเรียกว่า “คุรุสภา” ซึ่งมีสถานะเป็นนิติบุคคลและให้ครูทุกคนเป็นสมาชิกคุรุสภา โดยมีหน้าที่ในเรื่องของสถาบันวิชาชีพครูในขณะเดียวกันก็ทำหน้าที่ให้ความเห็นในเรื่องนโยบายการศึกษา และวิชาการศึกษาทั่วไปแก่กระทรวงศึกษาธิการ จัดสวัสดิการให้แก่ครูและครอบครัว ได้รับความช่วยเหลือตามสมควร ส่งเสริมความรู้และความสามัคคีของครูด้วยเหตุนี้ในทุกๆปี คุรุสภาจึงจัดให้มีการประชุมสามัญคุรุสภาประจำปี เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้แทนครูจากทั่วประเทศแถลงผลงานในรอบปีที่ผ่านมา พร้อมทั้งซักถามปัญหาข้อข้องใจต่างๆเกี่ยวกับการดำเนินงานของคุรุสภา โดยมี คณะกรรมการอำนวยการคุรุสภาเป็นผู้ตอบข้อสงสัย สถานที่ในการประชุมสมัยนั้นใช้หอประชุม”สามัคคยาจารย์”หอประชุมของจุฬาลงกร ณมหาวิทยาลัย ในระยะหลังจึงมาใช้หอประชุมของคุรุสภา และจากแนวคิด กับความคิดเห็นของครูที่แสดงออกทางสื่อมวลชนและอื่นๆที่ล้วนเรียกร้อง ให้มี “วันครู” เพื่อให้เป็นการรำลึกถึงความสำคัญของครูในฐานะที่เป็นผู้เสีย สละ ประกอบคุณงามความดีเพื่แประโยชน์ของชาติ และประชาชนเป็นอันมาก ในปีเดียวกันที่ประชุมคุรุสภาสามัญประจำปีจึงได้พิจารณาเรื่องนี้และมีมติ เห็นควรให้มี “วันครู” เพื่อเสนอคณะกรรมการอำนวยการต่อไป โดยได้เสนอในหลักการว่า เพื่อจะได้ประกอบพิธีระลึกถึงคุณบูรพาจารย์ ส่งเสริมสามัคคีธรรมระหว่างครู และเพื่อส่งเสริมความเข้าใจอีนดีระหว่างครูกับประชาชน

พอมาอ่านดูแบบนี้แล้ว เหมือนกับคำในเนื้อ เพลง พระคุณที่สาม “แต่ว่าใครหนอใคร เปรียบเปรยครูไว้ว่าเป็นเรือจ้าง” แต่เรือจ้างลำนี้ก็พาพวกเรามาถึงฝั่งฝันจนได้ เห็นแบบนี้แล้วเรามาดูคำขวัญวันครูของแต่ละปีกันดีกว่า

• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2567 : โดย นายกรัฐมนตรี เศรษฐา ทวีสิน คือ “ครูวางฐานคิด ส่งเสริมศิษย์สร้างสรรค์”
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2566 : พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ ครูดี ศิษย์ดี มีอนาคต
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2565 : พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ พัฒนาครู พัฒนาเด็ก เรียนรู้สู่อนาคต
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2564 : พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ ครูวิถีใหม่ ใส่ใจดิจิทัล สร้างสรรค์ คุณธรรม ประจำชาติ
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2563 : พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ ครูไทย รักศิษย์ คิดพัฒนา
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2562 : พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ ครูดี ศิษย์ดี มีพัฒนา ก้าวหน้า สู่เทคโนโลยี
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2561 : พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ ศิษย์ดี ก็ด้วยครูดี มีศรัทธา
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2560 : พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ ชาติพัฒนา ด้วยครูดี มีคุณภาพ ศิษย์ซาบซึ้ง ในพระคุณครู
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2559 : พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา คือ อนาคตก้าวไกล ด้วยครูดี มีคุณภาพ เจ้าของคำขวัญ พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2558 : เด็กหญิงอนุสรา ชื่นบาล จังหวัดอ่างทอง คือ เกียรติครูยิ่งใหญ่ น้อมใจบูชา เลิศล้ำคุณค่า ศรัทธาพระคุณ
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2557 : นายธีธัช บรรณะทอง คือ เทิดพระเกียรติทั่วหล้า กตัญญูบูชา แม่และครูแห่งแผ่นดิน
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2556 : นายสะอาด สีหภาค คือ แปดสิบพรรษา พระราชินี ราษฏร์รัฐภักดี ครูศรีแผ่นดิน
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2555 : นางสาวขนิษฐา อุตรโส คือ บูชาครูแห่งแผ่นดิน จอมปราชญ์ศาสตร์ศิลป์ สยามินทร์ ภูมิพล
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2554 : นางกนกอร ภูนาสูง คือ เทิดพระเกียรติทั่วหล้า บูชาครูของแผ่นดิน ภูมินทร์ภูมิพล
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2553 : นายกันทา วงศ์จันทร์ทิพย์ คือ น้อมจิตวันทา บูชาคุณครู กตัญญูกตเวที
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2552 : นางนฤมล จันทะรัตน์ คือ ครูสร้างคนดี เป็นศรีแผ่นดิน ทั่วถิ่นศรัทธา บูชาคุณครู
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2551 : นางพงษ์จันทร์ สุขเกษม คือ ครูของแผ่นดิน เลิศศิลป์ศาสตร์ มหาราชภูมิพล ชนบูชา
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2550 : นางสาวศันสนีย์ แสนโรจน์ คือ สิบหกมกรา เทิดทูน “พ่อแผ่นดิน ภูมินทร์บรมครู”
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2549 : นางพรรณา คงสง คือ ครูดีเป็นศรีแผ่นดิน ศิษย์ทั่วถิ่นศรัทธาบูชาครู
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2548 : นายประจักษ์ หัวใจเพชร คือ ครูสร้างคนสร้างชาติด้วยศาสตร์ศิลป์ ทั่วแผ่นดินศรัทธาบุชาครู
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2547 : นางสาวพรทิพย์ ศุภกา คือ ครู คือ พลังสร้างแผ่นดิน ไทยทุกถิ่นน้อมบูชาพระคุณครู
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2546 : นางสมปอง สายจันทร์ คือ ครูให้ความรู้ ควบคู่จรรยา ปวงชนทั่วหล้า น้อมบูชาครู
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2545 : นายสุเทพ วิเศษศักดิ์ศรี คือ สร้างคนสร้างชาติ สร้างศาสตร์ก้าวหน้า สร้างภูมิปัญญา ขอบูชาครู
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2544 : นางสาวสุทิสา ธนบดีไพบูลย์ คือ พระคุณครูยิ่งใหญ่ สร้างไทยให้พัฒนา ขอบูชาคุณครู
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2543 : นายสมศักดิ์ ปริศนานันทกุล และ นายประจักษ์ เสตเตมิ คือ ครูต้องมีจิตวิญญาณของความเป็นครู และประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดี?สร้างชาติ สร้างคน ผลงานของครู ทั่วโลกรับรู้ เชิดชูบูชา
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2542 : นายปัญจะ เกสรทอง และ นางเซียมเกียว แซ่เล้า คือ ครูเป็นผู้เบิกทางแห่งปัญญา ครูชี้ทางสร้างสรรค์ภูมิปัญญา ชนเชิดบูชาพระคุณครู
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2541 : นายชุมพล ศิลปอาชา คือ ครูเป็นผู้นำทางปัญญา ชี้นำประชาธิปไตย สร้างเด็กไทยให้เป็นคนดี
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2540 : นายสุขวิช รังสิตพล คือ ครูสร้างศิษย์ ด้วยมิตรและน้ำใจ ครูคือผู้ให้ เพื่อเยาวชนไทยได้พัฒนา
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2539 : นายสุขวิช รังสิตพล คือ ครู เป็นหัวใจของการพัฒนาคน
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2538 : นายสัมพันธ์ ทองสมัคร คือ อุทิศเวลา รักษาคุณธรรม ชี้นำประชาธิปไตย สร้างเด็กไทยให้เป็นคนดี
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2537 : นายสัมพันธ์ ทองสมัคร คือ ครู คือ ผู้มีคุณธรรม ชี้นำประชาธิปไตย สร้างเด็กไทยให้เป็นคนดี
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2536 : นายสัมพันธ์ ทองสมัคร คือ ครู คือ นักพัฒนา และรักษาสิ่งแวดล้อม
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2535 : ดร.ก่อ สวัสดิ์พาณิชย์ คือ ครู คือ ผู้ให้ ผู้สร้าง ผู้พัฒนา และผู้นำเยาวชนของชาติ
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2534 : พลเอกมานะ รัตนโกเศศ คือ ครู คือ ผู้สร้างสรรค์ให้เยาวชนของชาติเป็นพลเมืองดี
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2533 : พลเอกมานะ รัตนโกเศศ คือ ครู คือ ผู้อุทิศทั้งชีวิตและจิตใจ ส่งเสริมเพิ่มพูนให้เยาวชนเป็นคนดี
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2532 : พลเอกมานะ รัตนโกเศศ คือ ครูดี มีจรรยา มุ่งค้นคว้าเพื่อพัฒนาเด็กไทย
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2531 : นายมารุต บุญนาค คือ ครูเป็นผู้สร้าง ครูเป็นผู้ให้ความหวัง ครูเป็นพลังให้ศิษย์เป็นคนดี
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2530 : นายมารุต บุญนาค คือ ครูดีมีวินัย และคุณธรรม ย่อมน้อมให้เยาวชนเป็นพลเมืองดี
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2529 : นายชวน หลีกภัย คือ ครู คือ ผู้พัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้มีคุณค่าต่อการพัฒนาชาติให้ก้าวหน้าและอยู่รอดปลอดภัย
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2528 : นายชวน หลีกภัย คือ การที่บุคคลหนึ่งจะดำรงชีวิตได้อย่างดีนั้นมิใช่เรื่องง่าย โดยเฉพาะผู้เป็นครูมีแนวปฏิบัติที่ยากยิ่ง เป็นสิ่งน่าเห็นใจที่ครูจะต้องปฏิบัติโดยยึดถือความดี มีคุณธรรมระดับสูงกว่าบุคคลทั่วไป แต่ก็น่าภาคภูมิใจ เมื่อครูผู้ปฏิบัตินั้น ได้รับความเชื่อถือ ศรัทธา และยอมรับจากสังคมมากขึ้น จึงขอให้เพื่อนครูทุกท่านปฏิบัติตนด้วยความเสียสละ อดทน ยึดถือความดี มีคุณธรรมเพื่อจะบังเกิดผลดีแก่ตนเอง ชุมชน และประเทศชาติสืบไป
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2527 : นายชวน หลีกภัย คือ ในวาระดิถีขึ้นปีใหม่ 2527 ผมขอให้เพื่อนครูที่รักทั้งหลายและสมาชิกคุรุสภาทุกท่าน ประสบความสุขสิริสวัสดิ์พิพัฒน์มงคล สัมฤทธิ์ผลอันพึงปรารถนาตลอด
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2526 : ดร.เกษม ศิริสัมพันธ์ คือ อนาคตของเด็กไทย อยู่ที่ความเอาใจใส่ของครูทุกคน
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2525 : ดร.เกษม ศิริสัมพันธ์ คือ ครูนั้น สังคมยกย่องนับถือว่าเป็นปูชนียบุคคล ทั้งนี้เพราะว่าครูเป็นผู้เสียสละยึดมั่นในคุณงามความดี และความถูกต้อง จีงขอให้รักษาความดีนี้ตลอดไป
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2524 : ดร.สิปปนนท์ เกตุทัต คือ ครูที่แท้ต้องทำแต่ความดี ประพฤติปฏิบัติในระเบียบแบบแผน อันสมควรกับเกียรติภูมิของตน มีความรักในลูกศิษย์และอบรมปัญญาให้ลูกศิษย์มีความสมบูรณ์ทั้งทางด้านวิชาการความฉลาดรอบรู้ในเหตุและผล ทางด้านคุณธรรม จริยธรรม และทางด้านพลานามัย
• คำขวัญวันครู พ.ศ. 2523 : ดร.ก่อ สวัสดิ์พาณิชย์ คือ เป็นครูต้องยึดถือคุณธรรมของครู

ซึ่งในปีล่าสุดอย่าง 2568 คำขวัญวันครูยังไม่มีการอัพเดทจากท่าน นายกรัฐมนตรี น.ส.แพทองธาร ชินวัตร